Leskisten
In de leskist bevinden zich de volgende materialen:
• 1 ex. van ‘Kinderen met een ster’
In dit voorleesboek beschrijft Martine Letterie het leven van zes kinderen die tijdens de Tweede Wereldoorlog in kamp
Westerbork terechtkwamen. Ze baseerde de verhalen op interviews met mensen die de oorlog als kind meemaakten.
• 1 ex. van het boek ‘Opgepakt’
Verhalen van kinderen in het kamp Westerbork’. Tien verhalen van kinderen die in Westerbork zaten. Aan de hand van
hun verhalen wordt ook de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog in ons land verteld.
• 1 ex. van het boek ‘Westerbork, 1939-1945…’
Boek over de functie van kamp Westerbork: eerst opvangkamp voor vluchtelingen (AZC), daarna verzamelkamp van de Duitsers.
• 1 ex. van de DVD ‘Kamp Westerbork – de film’
De joodse cameraman en fotograaf Rudolf Breslauer maakte in 1944 in opdracht van kampcommandant Albert Gemmeker een film
over het concentratiekamp Westerbork. De beelden uit deze film zijn wereldberoemd geworden en je komt ze in bijna elke film
of documentaire over de vervolging van de joden tegen. De film is een uniek document omdat het de enige bewegende beelden
zijn uit een concentratiekamp in de oorlog.
1 ex. van het boek ‘Indische Nederlanders in kamp Westerbork – Het verhaal van kamp Schattenberg 1950-1951’
Na de Tweede Wereldoorlog was kamp Westerbork enige tijd opvangplaats voor gerepatrieerde Indische Nederlanders die vanwege de
dekolonisatie Indonesië moesten verlaten. Het kamp kreeg toen de naam van de boerderij die bij het voormalige, vooroorlogse
Joodse vluchtelingenkamp hoorde: ‘De Schattenberg’.
1 ex. van het boek ‘Molukkers in kamp Westerbork – Het verhaal van woonoord Schattenberg 1951-1971’
Na het ontstaan van de Republiek Indonesië was er voor de voormalige KNIL-militairen van de Molukse eilanden geen plaats meer.
Zij werden naar Nederland gebracht en de opvang daar zou tijdelijk zijn. Meer dan 3.000 van hen woonden langere tijd in het
voormalige concentratiekamp Westerbork, nu onder de naam ‘Woonoord Schattenberg’.
• 1 ex. van de DVD ‘Herinneringen aan Joods Nederland’.
Deel 4 uit de documentaireserie ‘Ons koninkrijk en de Tweede Wereldoorlog’, met veel korte filmpjes en korte items over
het joodse leven in Nederland, voor, tijdens en na de Tweede Wereldoorlog.
• 1 ex. van ‘De Schuilplaats’
Het boek van Johanna Reiss dat in 2005 aan de basisschoolleerlingen werd aangeboden. Over de onderduik van twee meisjes
uit Winterswijk in Usseloo.
• 1 ex. van ‘Het verhaal van Anne Frank’
Een lees- kijkboek over het Duits-Joodse meisje Anne Frank, dat, samen met haar ouders en haar zus, asiel kreeg in Nederland.
• 1 ex. van het boek
‘Het leven van Anne Frank – de grafische biografie’
Het leven van Anne Frank en haar familie in een stripverhaal. Het verhaal loopt door tot en met het leven van vader Otto
Frank, na de oorlog, als enige overlevende van de mensen uit het Achterhuis.
• 1 ex. van de DVD
‘Het dagboek van Anne Frank’,
vertaald en bewerkt door Mies Bouhuys
Op deze dvd staat het toneelstuk ‘Het Achterhuis’, bewerkt voor tv. De hoofdrollen worden gespeeld door Jeroen Krabbé als
vader Otto Frank en Jip Wijngaarden als Anne. Indrukwekkend spel, alle Hollywood-producties te boven gaand. (bijzonder is dat
Jip Wijngaarden in 2010 in opdracht van de Werkgroep ‘Leren van de oorlog’ het gedenkteken op het NS-station van Winterswijk
maakte) Naast het toneelstuk staat op deze dvd de documentaire ‘Niet meer dan een dagboek’, over het leven van Anne Frank.
• 1 ex. van het boekje ‘Ik ben er nog’
Daarin vertelt Debby Petter het verhaal van haar moeder die als 10-jarig Joods meisje haar hele wereld bedreigd ziet en ziet veranderen.
• 1 ex. van ‘De jongen in de gestreepte pyjama’
Een fictief verhaal met ‘links’ naar de werkelijke geschiedenis. Over de vriendschap tussen de zoon van de commandant van
‘Oudwis’ en een jongen ‘in een gestreepte pyjama’. Een verhaal vol vriendschap en beklemming. Voor de betere lezer of om voor te lezen.
• 1 ex. van ‘De canon van de Duitse bezetting in Nederland – 1940-1945’
Dit boek geeft in 50 vensters een beknopt overzicht van de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog in Nederland.
• 1 ex. van ‘De ontdekking / De zoektocht’ - combinatiebundel
Een stripverhaal over de oorlog waarin allerlei onderwerpen aan de orde komen en waarin de verbinding met het hedendaagse
herdenken gelegd wordt. In het stripverhaal wordt de geschiedenis eerlijk en onverbloemd verteld.
• 1 ex. van ‘Ik hoop dat alles weer gewoon wordt’
Het dagboek van Thea Windmuller, Mirjams tante, en de brieven van haar vriend, de Duits-Joodse vluchteling Wolfgang Maas, vormen de basis
van dit bijzondere boek waarin ook een oorlogsgeschiedenis geschreven wordt van ons eigen dorp Winterswijk.
• 1 ex. van de film ‘The boy in the striped pyjamas’
De indringende verfilming van het boek ‘De jongen in de gestreepte pyama’ van John Boyd. De nadruk van het verfilmde verhaal
ligt op de vriendschap die ontstaat tussen twee kinderen uit twee totaal verschillende werelden: de wereld van de machthebbers
en de wereld van de vervolgden.
• 1 ex. van ‘Kinderjaren’
De Amsterdamse schrijver en oud-natuurkundige Jona Oberski beschrijft de belevingswereld van een Joods jongetje tijdens
de Tweede Wereldoorlog en in de periode vlak erna. Een indringend verhaal. Volgens sommige andere schrijvers niet het
‘boek van het jaar’ maar het ‘boek van de (20e) eeuw’.
• 1 ex. van ‘Witte zwanen, zwarte zwanen’
Eva en haar zusje merken al gauw wat het betekent dat de oorlog is uitgebroken. Er volgt niet alleen een bezetting door
de vijand, maar ook vervolging van Joodse burgers.
• 1 ex. van ‘Oorlogswinter’
Oorlogswinter gaat niet alleen over de laatste, ijskoude winter van de Tweede Wereldoorlog in Nederland, maar ook over
verzet, verraad en vertrouwen.
• 1 ex. van de film ‘Oorlogswinter’
naar het gelijknamige boek van Jan Terlouw
Verfilming van het gelijknamige boek van Jan Terlouw. Bekijk zelf de film eerst en bepaal of hij geschikt is voor uw leerlingen.
• 1 ex. van ‘Groeten van Leo’
Leo Meijer werd op 25 juli 1935 geboren in Zwijndrecht. Hij woonde op het adres Veerplein 15 in Zwijndrecht. Als Leo 7 jaar is,
moet hij naar kamp Westerbork. Daar woont hij 2 jaar. Leo moet op maandag 4 september 1944, samen met 2.086 andere mensen, mee
in de trein van concentratiekamp Westerbork naar concentratiekamp Theresiënstadt. In de trein zaten nog 268 andere kinderen, van
wie er 149 vermoord zijn. Eén van hen is Leo. Hij sterft op 6 oktober 1944 in vernietigingskamp Auschwitz, waar hij op 4 oktober
samen met zijn moeder naar toe was gebracht. Leo is dan nog maar 9 jaar. Zijn foto staat op de kaft van het boek ‘Groeten van Leo
– Een kind in kamp Westerbork’ en in het boek ‘In Memoriam – de gedeporteerde en vermoorde Joodse, Roma en Sinti kinderen 1942-1945’.
• 1 ex. van de DVD
‘In Memoriam – Herinnering aan een vermoord kind’
Een documentaire van Willy Lindwer over de 18.000 uit Nederland gedeporteerde en vermoorde Joodse, Sinti en Roma kinderen. Aan
acht van hen worden herinneringen opgehaald door voormalige buurt- en klasgenootjes.
• 1 ex. van ‘Kleine held’
De opa van Valentijn moest huilen toen op de kerstviering van school ‘Stille nacht’ gezongen werd. Waarom was dat? Als
Valentijn een spreekbeurt moet houden over ‘Waarom is mijn opa bijzonder’ besluit hij hem te interviewen. En dan hoort
hij voor het eerst opa’s verhaal over de oorlog.
• 1 ex. van ‘Brieven aan Lieneke’
Brieven van een vader aan zijn dochter, om de tijd van onderduiken door te komen en te blijven hopen op een goede toekomst.
• 1 ex. van de box ‘Negentien treinen – Eindbestemming Sobibor – Om niet te vergeten’
met daarin verhalen van en over Joodse burgers die van Westerbork naar Sobibor gingen; gegevens over het vernietigingskamp;
gegevens over de berechting van de nazi-misdadigers die daar werkzaam waren.
• 1 ex. van de DVD ‘Er reed een trein naar Sobibor’
Overlevende Jules Schelvis vertelt zijn verhaal en het verhaal van zijn directe familie en van de 34.313 Nederlandse
Joodse burgers die naar de vernietiging in Sobibor gevoerd werden. Een zeer indrukwekkend getuigenis.
• 1 ex. van de DVD ‘De trein naar Sobibor’
in hetzelfde DVD-doosje - met daarop Docentenboek, Leerlingenboek en Tekstboek bij het verhaal van Jules Schelvis.
• 1 ex. van het boek ‘Er reed een trein naar Sobibor’
met daarin de tekst die Jules Schelvis op de DVD voorleest.
• 1 ex. van het boek ‘Mijn zusje’, door Inez van Loon
De foto van het meisje met de witte hoofddoek die tussen de bijna gesloten wagondeur van een deportatietrein kijkt,
is een icoon voor de wegvoering en vernietiging van mensen. Pas vele jaren later bleek dat het hier niet om een Joods
- maar om een Sinti-meisje ging: Settela Steinbach. Inez van Loon vertelt over de Europese Roma en Sinti die ook ten
dode toe vervolgd werden door de nazi’s.
• 1 ex. van het Lees- en werkboek
‘Leren van de oorlog in Winterswijk’
De tweede druk van het boek dat bij het project geschreven is. Alle scholen hebben in 2008 36 gratis exemplaren ontvangen
van de Werkgroep ‘Leren van de oorlog in Winterswijk’. Het boek is bedoeld als uitgangspunt voor de lessen op school.
• 1 ex. van de tweede druk (herzien en uitgebreid) van het boek ‘We hebben ze allemaal gekend…’
isbn/ean 978 90 819440 1 4.
De eerste druk van ‘We hebben ze allemaal gekend…’ verscheen in 2010. Het vertelt over de op het monument genoemde Joodse
inwoners van Winterswijk. In oktober 2013 werd de gelijknamige website gepresenteerd met daarop de volledige inhoud van het
boek en alle aanvullingen daarop die sinds 2010 gevonden zijn. De tweede druk van het boek is nu opgenomen is de leskisten,
met nog meer informatie dan in de eerste druk en op de website samen.
• 1 ex. van het boekje ‘Oorlogskind’
Wat doet oorlog met een kind? Kinderen bewaren onuitwisbare indrukken en herinneringen aan wat ze beleefd hebben in
oorlogen die voorbij zijn en oorlogen die nog steeds voortduren.
• 1 ex. van de DVD ‘Oorlogskind’
Aansluitend op het hiervoor beschreven boekje vertellen oorlogskinderen uit de Tweede Wereldoorlog over hun belevenissen.
Hun verhalen worden aangevuld met historische beelden.
• 1 ex. van ‘Twintig minuten’ door Chaja Polak
Een aangrijpend verhaal over een vrouw die op hoge leeftijd besluit om haar dochter te vertellen over wat er in de oorlog
gebeurd is.
Een boek voor de leerkracht en de betere lezer uit de groep.
• 1 ex. van ‘Tralievader’ door Carl Friedman
Schrijfster Carl Friedman verhaalt over het dagelijks leven van een gezin met drie kinderen, waarvan vader niet loskomt van
zijn ervaringen in het concentratiekamp. Aangrijpend en herkenbaar.
Een boek voor de leerkracht en de betere lezer uit de groep.
• 1 ex. van ‘Twee koffers vol’ door Carl Friedman
Chaja, een studente filosofie, werk als hulp in de huishouding in een orthodox Joods gezin. Haar eigen vader is op zoek naar
twee koffers die hij lang geleden heeft begraven.
Een boek voor de leerkracht en de betere lezer uit de groep.
• 1 ex. van het boek ‘Waar ik woon is het oorlog – Verhalen over kinderen in oorlogsgebieden’
Hoe is het om als kind te leven in een land waar oorlog is? Een actueel boek dat geschreven is door Evelien Pullens i.s.m. War Child.
• 1 ex. van het boek ‘Wat weten we over het jodendom?’
• 1 ex. van het boek ‘Wat weten we over het christendom?’
• 1 ex. van het boek ‘Wat weten we over de islam?’
Drie boeken over grote wereldgodsdiensten. Discriminatie en vervolgingen hebben vaak te maken met misverstanden over religie
en geloofsbeleving. Geloof kan een uiterst positieve, maar ook een uiterst negatieve kracht zijn. ‘Onbekend maakt onbemind’
is een gezegde dat hier zeker van toepassing is. De boeken vormen daarom een prima uitgangspunt om met de leerlingen over ‘geloven’ te praten.
• 1 ex. van het boek ‘Naar het noorden’ van Koos Meinderts’
In de oorlogswinter van 1944-1945 is er in de grote steden in het westen van het land nauwelijks iets te eten. Ondervoede
kinderen gaan per binnenvaartschip naar het platteland in het noorden om aan te sterken. Hoe krijg je als klein kind een
plekje in die vreemde wereld?
• 1 ex. van het spel ‘Kijk, jij bent al even anders als ik!’
Een spel ontwikkeld voor ‘werkers in de zorg’, maar ook zeer geschikt om in de klas mee bezig te zijn. Het spel biedt een
kennismaking met 8 verschillende levensbeschouwingen die in de Nederlandse cultuur een rol spelen.
• 1 ex. van het boek ‘Sallo's ontsnapping’ door Henk Vis
Het verhaal over een kleine jongen uit Aalten die de oorlog overleeft door dappere helpers in en buiten het dorp. Als door een
wonder wordt hij op het Centraal Station van Amsterdam gered van de deportatie naar het concentratiekamp.
• 1 enveloppe met 10 gesealde documenten/foto’s
Te gebruiken bij de lessen die vanuit het werkboek gegeven kunnen worden. Worden ook tijdens de gastlesmiddag gebruikt.
• 1 ex. van de ‘Handleiding en lessuggesties voor de leerkracht’.
• 1 ex. van het boek ‘1939-1945 – Toen het oorlog was’
door Annemiek de Groot, Roos Jans, Juul Lelieveld,
Liesbeth Rosendaal en Irene Goede
Een prachtig doorblader- en heen-en-weerbladerboek met zeer goed leesbare informatie over 10 thema’s. Leerlingen worden met
praktische aanwijzingen vakkundig door de lees- en kijkstof gevoerd. Ook het ‘vernietigingsthema’ wordt niet overgeslagen!
NIEUW• 1 ex. van het boek ‘De Jodenvervolging in foto's - Nederland 1941-1945’ door René Kok en Erik Somers
Het verhaal over een kleine jongen uit Aalten die de oorlog overleeft door dappere helpers in en buiten het dorp. Als door een
wonder wordt hij op het Centraal Station van Amsterdam gered van de deportatie naar het concentratiekamp.